×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

اخبار ویژه

BM 21UM Berest 122mm - معرفی راکت انداز ۱۲۲ میلیمتری برست BM-21UM Berest

در سازمان رزم اتحاد جماهیر شوروی سابق واحدهای توپخانه ای یکی از یگانهای بسیارتاثیر گذار و حیاتی بود.

در کل ۳ یگان توپخانه ، زرهی و مکانیزه تشکیل مثلث قدرت نیروی زمینی ارتش شوروی را میدادند و در سازمان رزم‌ ارتش اتحاد جماهیر شوروی مهم و تاًثیرگذار بوده و  بسیار دارای اهمیت بودند.

یگان های توپخانه نسبت به موشکها ، مهمات ارزان قیمتی نسبت به سایر جنگ افزارها داشته و بسهولت جابجا میشدند ولی مسئله این بود که یگان های توپخانه علیرغم کارایی بالای خود دارای ضعف های بودند ازجمله دایره خطای بالا محدودیت حجم آتش و هم چنین برد محدود.

 

پاسخ مهندسان صنایع نظامی، توسعه راکت های توپخانه ای بود راکت های توپخانه ای در واقع یک سلاح ویژه بود که بخشی از ویژگی های موشک های بالستیک تاکتیکی را در کنار بخشی از ویژگی های پرتابه های توپخانه ای را توامان ارائه و بخوبی با تلفیق ویژگی های این دو نوع سلاح در کنار برخی از ویژگی های خود که مختص این سلاح است مانند حجم آتش و شلیک بالاترین نرخ شلیک مهمات در کمترین زمان ممکن یک سلاح تهاجمی هولناک را بنمایش میگذارد که از نظر روانی روی دشمن اثرات روانی ویرانگری بر جا میگذارد این سلاح به مرور زمان یک سیر تکامل را پیمود و مجهز به سامانه هدایتی شد که سبب بالا رفتن دقت اصابت و پایین آمدن ظریب خطای مهمات شده بود از طرفی کلاهک بزرگ موشک دست طراحان را برای توسعه و‌تولید انواع کلاهک های متنوع باز گذاشته بود که باعث طراحی و‌تولید طیف گسترده ای از مهمات از جمله شدید الانفجارترکش شونده ، مهمات انفجاری آتش زا ، مهمات خوشه ای ، مهمات شیمایی ، مهمات ضد زره و ….. طراحی توسعه یافت.

دیگر ویژگی برجسته این سلاح حجم آتش ان است که قادر است تقریبا تعداد بالایی از راکت را در بازه زمانی تقریبا ۶ تا ۱۰ ثانیه شلیک کند که اصابت این حجم‌از مهمات انهم در فواصل معین و نزدیک‌ به یکدیگر در چنین زمان کوتاهی هر ابتکار عملی را از دست دشمن خارج میکند.

اضافه نمایید به این انفجار تمامی این کلاهک‌ها که یک جهنم واقعی برای دشمن ایجاد میکند

تمامی این ویژگی ها دست به دست یکدیگر داده تا این سلاح همچنان بعنوان یک سلاح تاثیر گذار و تعیین کننده خصوصا در ارتشهایی که از تسلیحات روسی بهره میبرنددر خدمت باقی بماند و همچنان بخش اعظمی از توان نظامی این کشورها را بخود اختصاص دهدوبه همین دلیل در اتحاد شوروی طیف گسترده ومتنوعی از این راکتها توسعه یافته که بر اساس آن کشورهای دیگری نیز اقدام به تولید راکتهای بومی خود نموده اندکه در این مقاله به یکی از این راکتها خواهیم پرداخت.

سیستم توپخانه ای برست

موضوع این نوشتارسیستم توپخانه ای BM-21UMBerest نام دارد و توسط اکراین طراحی و تولید گردیده است ، اکراین در سالهای اخیر جهشی بزرگ را برای گرفتن سهمی قابل اعتنا در بازار جهانی سلاح انجام داده ، این کشور که در گذشته یکی از جمهوری های کلیدی شوروی بود همراه باروسیه میزبان ۹۰ درصد کارخانجات و تاسیسات تولید سلاح در شوروی سابق بودند و پس از فروپاشی رقابتی تنگاتنگ بین این کشور و روسیه و البته چین برای جذب مشتریهای شوروی سابق درگرفت که بخاطر وابستگی قطعات به روسیه پس از تحریم این کشور توسط روسیه برای مدتی صنایع تولیدی اکراین با رکود تولید روبرو شدند ولی همین مسئله و البته جنگ کریمه و اشغال بخشی از این کشور توسط روسیه سبب نزدیکی اکراین به غرب شد که ماحصل آن انتقال فن آوری های پیشرفته غرب و تلفیق ان با برخی فن آوری های بومی خود بود که سبب تولید تجهیزاتی بسیار پیشرفته شد.

اکراین امیدوار است بتواند با عرضه این تسلیحات در بازار جهانی سلاح خود را مطرح کندو جایگاه در خوری را بدست آورد.

راکت انداز بی ام ۲۱ یو ام نیز در واقع یک محصول برای عرضه در بازارخارجی است که نسخه جدید تر و بروزتر نسخه U است که پس از عرضه بخاطر موتور روسی خودروی حامل و قطع روند فروش این قطعات به اکراین این کشور مجبور شد نسخه جدیدتری را توسعه دهد که فاقد تجهیزات روسی باشد و نسخه UM را جایگزین آن کرد.

kraz bm21 - معرفی راکت انداز ۱۲۲ میلیمتری برست BM-21UM Berest

این راکت انداز از نوع ۱۲۲ میلیمتری است که بیشترین کاربرد را درمیان راکت های توپخانه ای دارد ، این نوع راکت نه مانند راکت اندازهای کوچک مشکل کوچک بودن کلاهک و محدود بودن تخریب و برد پایین را دارد و نه مانند راکت اندازهای بزرگ مشکل حجم آتش و محدودیت کاربری را دارد.

 

طراحی و توسعه

 

داستان طراحی و تولید برست به دهه ۲۰۱۰ برمیگردد در اواسط این دهه اکراین بدنبال توسعه یک راکت توپخانه ای جدید جهت عرضه در بازار جهانی سلاح رفت ، زیرا راکت های قبلی همگی به اسم روسیه بعنوان وارث اصلی اتحاد شوروی سابق ثبت شده بودند و بدون اجازه این کشور امکان تولید و عرضه نسخه های دیگر آن  در بازار جهانی وجود نداشت و نسخه جدید در سال ۲۰۱۸ رسما معرفی گردید ولی تا سال ۲۰۲۰ رسما سفارشی برای ان وجود نداشته و احتمالا به یکی دیگر از تسلیحات پیشرفته اکراین تبدیل خواهد شد که به دلیل عدم حمایت دولت اکراین و کوچک بودن ساختار ارتش این کشور و فساد نهادینه در این کشور که از اواخر دوران شوروی سابق وجود داشته در عین شایستگی هرگز فرصت نشان دادن توانایی های خود را نخواهد یافت.

 

مشخصات و ویژگی های فنی

 

راکت انداز جدید اکراین در واقع یک نسخه بسیار پیشرفته تر از راکت انداز گراد ساخت اتحاد جماهیر شوروی بود که تفاوت ظاهری بزرگ ان با گراد در تعداد لانچرهای پرتاب بود که بجای ۴۰ موشک انداز در گراد این نسخه دارای ۵۰ موشک انداز بود که در نسخه گراد چینش و پیکربندی سلاح ۴ ردیف ۱۰ تایی بود ولی در برست ۵ ردیف ده تایی چینش لانچرهای پرتاب و چگونگی چینش موشکها بود

 

این سیستم بر روی خودروی کراز 5401NE که یک کامیون تولیدی شرکت کراز جهت مصارف نظامی است نصب شده و از برتری های ان نسبت به گراد بهره بردن از سیستمهای ناوبری ماهواره ای و هدایت آتش و هدف یابی جدید دیجیتالی است.

BM 21UM Berest. - معرفی راکت انداز ۱۲۲ میلیمتری برست BM-21UM Berest

سیستم برای کاربری به ۵ خدمه نیاز دارد که کابین خودروی حامل به گونه ای طراحی شده که تمامی ۵ خدمه توسط خودروی حامل جابجا میشوند.

سیستم دارای طولی برابر با 7/4 متر ، عرض 2/5 متر و ارتفاع 2/9 متر است و وزن کل سیستم بصورت کامل با خودروی حامل 15 تن میباشد که از این حیث با تمامی هواپیماهای ترابری تاکتیکی قابلیت انتقال را دارد.

همانگونه که گفته شد تعداد موشک های قابل لود روی سیستم 50 تیر میباشد که نسبت به نسخه های دیگر موجود و در خدمت کشورهای مختلف این نسخه برتری محسوسی دارد ،سیستم ازموشکهای کالیبر 122 میلیمتری استفاده میکند که مشخصات موشک هم به این شرح است که وزن کل موشک ۶۶ کیلو گرم است ، موشک دارای کلاهکی به وزن ۱۸ کیلوگرم است محدوده آتش و برد آن 20 تا 40 کیلومتر است و زمان مورد نظر برای شلیک تمامی موشک ها حداکثر 25 ثانیه است پس از شلیک هم حدود 10 تا 15 دقیقه زمان مورد نیاز برای پر کردن سامانه زمان مورد نیاز است.

در بخش پیشرانه از یک دستگاه موتور دیزل با قدرت 330 اسب بخار قدرت بهره میبرد که با این موتور کامیون حامل سامانه به سرعت 95 کیلومتر درساعت میرساند و دامنه برد کامیون حامل سامانه 600 کیلومتر میباشد

توان تحمل شیب کناری سامانه 40 درجه و توان بالا رفتن از شیب 60 درجه را دارد

 

انواع مختلف و تفاوتهای ان با گراد

 

این راکت انداز ابتدا در سال ۲۰۱۸ درنسخه U وارد خدمت شد و سپس در نسخه UM که در سال ۲۰۲۰ معرفی گردید که از نظر سیستم تفاوت زیادی با یکدیگر نداشتند و عمده تغییرات در خودروی حامل بچشم میخورد ، در زمان اتحاد جماهیر شوروی سیستم راکت انداز گراد بر روی دو نوع خودرو نصب شده بود که شامل خودروی اورال  4320  و خودروی اورال  375D نصب شده بود در نسخه اکراینی ابتدا بر روی یک کامیون کراز 6322 نصب شده بود این خودرو از یک موتور روسی بهره میبرد و بدنبال درگیری میان اکراین و روسیه این موتور هم مانند صدها مورد قطعات دیگر که از روسیه وارد میشد ، روند ورود ان متوقف شد خودروی کراز 6322 با اقتباس از یک کامیون چینی SX2300 تولید شده بود و یک کامیون 6×6 بشمار میرفت که از موتور روسی قدرت میگرفت و دارای موتور یاماز 338 دی بود ولی خودروی جدید بر پایه کامیونهای مان ساخت المان طراحی شده و از نظر پیشرانه هم دو نوع موتور به انتخاب مشتری در دسترس است موتور ولوو ساخت کشور سوئد و موتور کامینز یا کومنز ساخت خودرو سازی دایملر کرایسلر که مارک تجاری مرسدس بنز را در اختیار دارد واگر چه موتور در هر دو نسخه دارای قدرت یکسانی بود و در هر دو نوع خودرو 330 اسب بخار توان موتور است ولی در مقدورات حرکتی تفاوتی میان هر دو خودرو میتوان دید.

کامیون قدیمی با بهره بردن از پیکربندی 6×6 در شرایط جوی برف و بارانی و زمین های باتلاقی کارکردی بمراتب بهتر از خودروی جدید که از پیکربنذی 4×4 بهره میبرد بود ولی خودروی جدید در جاده توان بسیار بهتری داشته و سرعت ان بیشتر از نسخه قبلی است و البته هزینه تعمیرات و نگهداری ان به مراتب مرقون به صرفه تر است ( در کل این اصل در تمامی خودروهای سنگین وجود دارد که خودروهای غربی از تعمییرات و نگهداری آسانتر و ارزانتری برخوردار هستند)

kraz bm21.m - معرفی راکت انداز ۱۲۲ میلیمتری برست BM-21UM Berest

البته به گفته کارخانه سازنده بسته به انتخاب مشتری با توجه به قدرت بالای موتور امکان استفاده از شاسی 3 محور هم وجود دارد در کل در خارج از جاده تحرک کامیونهای اورال که سیستم گراد بر انها سوار بود بسیار مطلوب و برتر از خودروهای کراز فعلی بود  اگر کمپانی کراز بجای خودروی جدید از خودروهای قدیمی تر خود که بعنوان پل کش توسعه داده بود بهره میبرد احتمالا خودروی کارامدتری را توسعه میداد در میدان جنگ این خودرو بصورت یک سیستم مرکب از چند خودرو عملیات میکند زیرا علاوه بر خودروی حامل آتشبار یک خودروی تدارکات نیز برای حمل مهمات مورد نیاز نیز قرار دارد که البته جهت بارگزاری مهمات خودرو باید از موقعیت آتش به پشت خط اول آتش دشمن منتقل شود تا از آتش سرکوب توپخانه و یا دسترس هواپیماهای بی سرنشین دور شود و نهایتا ۱۵ دقیقه حداکثر زمانی است که برای پر کردن لانچر های خالی سامانه لازم است.

ضمنا خودروی حامل لانچر در واقع نقش خودروی فرماندهی را هم بر عهده دارد و شاید مهمترین دلیل برای استفاده از یک کابین بزرگ در ان همین دلیل باشد.

خودروی حامل از سیستم مرکزی کنترل میزان فشار لاستیکها برخوردار است که موجب سهولت در حرکت خودرو در زمینهای ناهموار و جاده های بیابانی میشود.

خودرو از نظر مهمات بسیار سازگار است و این ویژگی برجسته این خودرو جنگ افزار است و تمامی موشکهای توپخانه ای ۱۲۲میلیمتری موجود را حمل و شلیک میکند برد سامانه هم بسته به مهمات لود شده متفاوت است بیشترین و پرکاربردترین موشک سامانه HE-ERAG-66 نام دارد که از نوع موشکهای پایه کوتاه است و  دارای 20 کیلومتر برد و یک راکت شدید الانفجار ترکش زا است ولی در راکت های پایه بلند‌برد سامانه به 40 کیلومتر هم میرسد که ۹۰ سانتیمتر طول بیشتری دارند و در کل سیستمهای 122 میلیمتری راکت هایی بسیار کاربردی و موثر هستند و اکراین همچنان امیدوار است که این سامانه که بسیار کارامد و‌ توانا است در بازار جهانی جایگاهی در خور توانایی های خود بدست آورد.

 

دلایل ناکامی

 

شاید کاربران گرامی عدم فروش و نداشتن سفارش برای این سامانه را رقبای کارامدتر و‌تواناتر بدانند ولی مسئله این است که در واقع اینگونه نیست و در حال حاضر در میان سامانه های راکت انداز توپخانه ای 122 میلیمتری از همه سامانه ها کارامدتر است دستکم با توجه به ویژگی های اعلام شده از سوی کمپانی تولید کننده ولی اینکه چرا موفقیتی بدست نیاورده ، بدلیل این است که اکراین ارتش بسیار کوچکی دارد و به هیچوجه میزان تولیدات تسلیحات این کشور با گستردگی ارتش این کشور تطایقی ندارد

اکراین از نظر صنایع تسلیحانی کشور بسیار توانایی است و میتوان گفت بی اغراق ۹۰ درصد صنایع تسلیحاتی کشور شوروی به اکراین و روسیه رسید و ارتش کوچک اکراین توان حمایت از این صنایع را ندارد در نتیجه اغلب جنگ افزارهای تولیدی در این کشور به امید فروش به کشورهای دیگر تولید میگردند ، ولی در این بخش هم همه چیز در گرو روابط سیاسی کشورهاست و اغلب کشورها ترجیح میدهند که جنگ افزارهای مورد نظر خود را از طریق کشورهای چین و روسیه تامین کنند که از اعضای دائم شورای امنیت و کشورهای بانفوذی هستند تا از این طریق به انها نزدیکتر شوند و نه از کشور کوچک و بی نام و نشان اکراین به همین دلیل تا پیش از بحران در روابط روسیه و اکراین اغلب تسلیحات تولیدی اکراین توسط روسیه بازاریابی میشد و شرکت روس پروم مسولیت فروش تولیدات اکراین ، روسیه و بیلاروس را عهده دار بود که سه کشور صنعتی شوروی سابق بودند ولی پس از درگیری های مرزی و قطع ارتباط اکراین و روسیه ، اکراین این امتیاز را از دست داد و در حال حاضر تمام امید اکراین به ایالتت متحده و غرب است که بتواننداز تسلیحات ساخت این کشور استفاده کنند که این مسئله هم در شرایط فعلی امکانپذیر نیست زیرا اغلب زیر ساخت های صنعتی اکراین بجا مانده از شوروی سابق و مناسب تولید تسلیحات شرقی است که در سازمان رزم کشورهای ناتو بهیچوجه چنین تسلیحاتی وجود ندارد و اکراین مجبور است با صرف دهها میلیارد دلار خط تولید این کارخانجات را به سلاحهای غربی اختصاص دهد وضعیتی که از توان فعلی اکراین خارج است در مجموع درگیری های اخیر ارتش اکراین با روسیه سبب افزایش تمرکز بر ارتش این کشور و گسترده تر شدن حجم ارتش شد که این مسئله سبب نجات اغلب صنایع جنگ افزاری که در شرف ورشکستگی بودند و با بزرگتر شدن ارتش سفارشات جدیدی دریافت کردند شد.

kraz bm21 20 - معرفی راکت انداز ۱۲۲ میلیمتری برست BM-21UM Berest

مورد بعدی فساد و بوروکراسی گسترده نهادینه شده در بدنه دولت اکراین است که مانند تمامی کشورهای جدا شده از شوروی شابق این میراث شوم را از سیستم فاسد شوروی سابق به ارث برده اند که حاصل آن افزایش مدت ساخت یک جنگ افزار و افزایش هزینه توسعه و تولید جنگ افزار میشود که در نهایت قیمت تمام شده جنگ افزار تا خروج از خط تولید گاه انقدر بالا از آب در می آید که توان رقابت را با رقبای چینی و روسی خود از دست میدهد و سلاح تولیدی نه بهای ارزان رقبای چنین را دارد و نه کارایی بالای رقبای روسی را و در شرایط برابر انها شانس بیشتری نسبت به تولیدی اکراین دارند به همین دلیل هم اغلب سلاحهای تولید اکراین در عین شایستگی هیچگاه فرصت نشان دادن کارایی خود را بدست نمی آورند و اصطلاحا از پیش بازنده هستند.

 

راکت انداز BM-21 UM Berest در یک نگاه

 

کشور تولید کننده : اکراین

کاربران : بدلیل عدم سفارش هنوز وارد خدمت نگردیذه است

سال ورود بخدمت : 2018

سال خروج از خدمت : هنوز از خدمت خارج نشده

تعداد خدمه : 5 نفر

 

ویژگی های مهمات سامانه

 

کالیبر مهمات : 122 میلیمتری

نوع موشک : موشک سوخت جامد

طول مهمات :

سر جنگی : 18 کیلوگرمی شدید الانفجار ترکش زا

دامنه برد مهمات : از 20 کیلومتر تا 40 کیلومتر بسته به مهمات

وزن کل مهمات : 66 کیلوگرم

تعداد لانچر شلیک : 50عدد در یک آتشبار

مدت زمان مورد نیاز جهت بارگیری: 10 تا 15 دقیقه

مدت زمان شلیک کل موشکهای سامانه: حداکثر 25 ثانیه

 

مشخصات کامیون حامل :

 

نوع کامیون : کراز 5401NE

تعداد سرنشینان قابل جابجایی  : 5 الی 6 نفر

پیکربندی : 4×4

طول : 7/4 m

عرض : 2/5  m

ارتفاع : 2/9  M

پیشرانه : یکدستگاه موتور کامینز یا کومنز با قدرت ۳۳۰ اسب بخار یا موتور ولوو با همین توان

حداکثر سرعت 95 کیلومتر در ساعت

حداکثر برد : 600 کیلومتر

وزن کل سامانه : 15 تن

 

 

امیدوارم مورد توجه شما عزیران قرار گرفته باشد

 

نویسنده : میناگلرو

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.