سامانه دفاع موشکی “اس 300” در کدام نقاط ایران نصب خواهد شد؟

موسسه سرویس‌های متحد سلطنتی بریتانیا در گزارشی از جنگ رسانه‌ای که غرب درباره فروش سامانه پدافند هوایی اس-300 به ایران به راه انداخته‌ است می‌نویسد: تصمیم عربستان برای مداخله نظامی در یمن برای مقابله با حوثی‌های مورد حمایت ایران باعث افزایش بحران‌های منطقه‌ای شده است. در حالی‌که جنگ سرد بین ایران و عربستان در بالاترین حد خود قرار دارد، خبر رفع ممنوعیت فروش سامانه اس-300 به ایران توسط روسیه در زمان بدی اعلام شد.

برای آنکه پیامدهای فروش این سامانه را برای امنیت منطقه‌ای بهتر بفهمیم و درک کنیم که چرا عربستان فروش این سامانه به ایران را نوعی تهدید قلمداد می‌کند باید مکان‌هایی که ایران ممکن است که ایران سامانه را در آنجا مستقر نماید را نام برده و درباره پیامدهای بالقوه آن نیز توضیحی ارائه دهیم.

سایت‌های موجود در آبادان، جزیره لاوان، ابوموسی و سیریک می‌توانند به شکل چشم‌گیری فضای راهبردی و همچنین سطوح تهدید را برای هواپیماهای نظامی و غیرنظامی تغییر دهند. سایت موشکی نزدیک آبادان کاملاً بر کویت و فرودگاه‌های علی‌السالم و احمدالجابر احاطه دارد. به علاوه، ایران در صورت تمایل می‌تواند کوریدور بین‌المللی از طریق خلیج فارس را ببندد.

مستقر کردن این موشک‌ها در جزیره لاوان می‌تواند باعث احاطه ایران بر حوزه‌های نفتی قطر در شمال و همچنین تهدیدی برای هواپیماهای غیرنظامی ایجاد نماید. همچنین، سایت موشکی ابوموسی می‌تواند برای ایران این امکان را فراهم آورد که بر اعماق کشورهای حاشیه خلیج‌فارس تسلط داشته باشد.

استفاده از جزیره سیریک می‌تواند موضع راهبردی ایران را در تنگه هرمز تقویت نماید. با فروش این سامانه به تهران، جلوگیری از اقدام ایران برای بستن تنگه هرمز می‌تواند دشوارتر از قبل شود چرا که اولین واکنش‌ها معمولاً به این اقدام ایران به شکل حملات هوایی از سوی هواپیماهای رادارگریز آمریکایی و نیروی هوایی غرب خواهد بود.

کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای مقابله با سامانه اس-300 ایران احتمالاً اقدام به خرید تجهیزات نظامی پیشرفته جمینگ و سرکوب‌‌کننده پدافند هوایی خواهند کرد. بعید است که این کشورها به توانند از این تجهیزات بدون پشتیبانی آمریکا استفاده کنند.

مستقر شدن این سامانه در ایران همچنین می‌تواند در شرایط شکننده سیاسی منطقه باعث تغییر توازن قدرت شود. زمانی‌که که ایران این سامانه را در اختیار بگیرد، هرگونه اقدامی برای نابود کردن آن می‌تواند بسیار پرهزینه باشد. آمریکا، انگلیس و کشورهای حاشیه خلیج فارس باید به دقت ریسک نابود کردن این سامانه را بررسی نمایند و یا یاد بگیرند که با قدرت افزایش یافته ایران در منطقه زندگی کنند.

اگر روسیه ارسال این سامانه را به ایران نهایی کند، چند اقدام باید سریعاً انجام شود. کشورهای حاشیه خلیج فارس باید از این مساله مطمئن شوند که ایران از این توانمندی برای سلطه بر خلیج فارس استفاده نمی‌کند. واکنش احتمالی آمریکا می‌تواند افزایش تعداد جنگنده های رادارگریز اف-22 در منطقه باشد. همچنین، آمریکا ممکن است پروازهای هواپیماهای رادارگریز خود در نزدیکی حریم هوایی ایران متوقف کند تا اطلاعاتی زیادی درباره کارایی این سامانه در شناسایی این هواپیماها در اختیار ایران قرار ندهد.

همچنین، مجهز شدن ایران به سامانه اس-300 می‌تواند باعث شود که کشورهای حاشیه خلیج فارس این بار با اصرار بیشتری به دنبال به خدمت‌گیری جت‌های جنگنده اف-35 باشند، درخواستی که تا کنون با مخالفت آمریکا روبرو شده است.