اورهال تجهیزات نظامی سبک، نیمه سنگین و سنگین زرهی و چرخ‌دار توسط متخصصان داخلی، مسیری کم هزینه و مطمئن برای ارتقا توان دفاعی نیروهای مسلح است؛ شیوه‌ای که در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران نیز به آن اهمیت فراوانی داده شده است.
در میان نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران، نزاجا طی ماه‌ها و سال‌های گذشته با بهره‌گیری از متخصصان تراز اول کشور در حوزه صنایع زرهی و چرخ‌دار، بیشترین اندازه اورهال و بازآماد قطعات نظامی را انجام داده است. به همین منظور به سراغ یکی از افراد تصمیم‌گیر نزاجا در این زمینه رفتیم و با او به گفت‌وگو نشستیم.
او سپس با شرکت در دوره مقدماتی مرکز آموزش‌های پشتیبانی، حائز رده نخست می‌شود و در همان زمان بنا به دستور فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش، به سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نزاجا انتقال پیدا می‌کند و در این سازمان، به‌عنوان «مدیر پروژه‌های خودروسازی» مشغول به کار می‌شود. طراحی و ساخت خودروی لانچر باور ۳۷۳ و همچنین خودروی تاکتیکی فوق‌سنگین ۱۰ در ۱۰ ذوالجناح، در زمان مدیریت وی در بخش خودروسازی سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نزاجا صورت گرفت.
او که در حال حاضر نیز دانشجوی دکترای رشته «مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات» است، در تاریخ ۱۴ اردیبهشت سال ۹۶ بنا به دستور امیر «کیومرث حیدری» فرمانده نیروی زمینی ارتش ماموریت می‌یابد تا به‌عنوان فرمانده مرکز تولید، بهینه‌سازی و نوسازی شهید زرهرن نزاجا مشغول به کار شود.
متن گفت‌وگوی تفصیلی با سرهنگ «غلامحسین سلیمانی» فرمانده مرکز تولید، بهینه‌سازی و نوسازی شهید زرهرن نیروی زمینی ارتش به قرار زیر است.
مجموعه‌ای که در حال حاضر مرکز شهید زرهرن در آن قرار گرفته، چند سال سابقه دارد؟
سرهنگ سلیمانی: مجموعه‌ای که امروز با نام مرکز تولید، بهینه‌سازی و نوسازی شهید زرهرن نزاجا شناخته می‌شود، قبل از انقلاب توسط روس‌ها ساخته شد. آن زمان تعمیرات تانک‌های سری T در این مجموعه انجام می‌شد.
بعد از انقلاب برای این مجموعه و مجموعه‌های مشابه آن که در اختیار نیروی زمینی بود چه اتفاقی افتاد؟
سرهنگ سلیمانی: بعد از گذشت سال‌ها و پس از خدمات و جانفشانی‌های زیادی که نیروهای این کارخانجات در زمان دفاع مقدس ارائه دادند به مرور زمان این مراکز به نوعی فرسوده شدند و نیاز به یک تعمیر ساختاری و نگرش جدید پیدا کردند. با حضور امیر حیدری در منصب فرماندهی نیروی زمینی ارتش، یکی از ساختارهایی که ایشان تصمیم گرفت با یک روش جدید به آن معطوف شود «تشکیل و یکپارچه کردن کارخانجات موجود در نیروی زمینی» اعم از ۲ کارخانه موجود در تهران و کارخانه‌های اصفهان و مسجدسلیمان بود.
اقداماتی که شما در زمینه تولید، نوسازی و بهسازی ادوات نظامی انجام می‌دهید، تا چه اندازه مقید به رعایت مبنای علمی هستید؟
سرهنگ سلیمانی: ما در مجموعه شهید زرهرن به دنبال بهبود و بهینه کردن ساختار بازسازی و اورهال تجهیزات نظامی بر مبنای یک نگرش علمی هستیم. تمام اقداماتی که در این مرکز صورت می‌گیرد کاملا مبنای علمی دارند. امیر حیدری سعی کرده یک نگرش کاملا علمی و نوین را وارد مجموعه این کارخانجات کند. ۶ ماه تا ۱ سال قبل از آغاز به کار مجدد این مراکز در قالب جدید، ما مطالعات خود را در خصوص ساختارهای صنایع دفاعی داخل کشور و همچنین صنایع تجاری مورد نیاز آغاز کردیم. عمده بررسی‌های ما پیرامون این بود که چگونه یک ساختار جدید و داخلی را برای این مراکز تهیه کنیم. پس از مطالعات زیادی که صورت گرفت و ساعات فراوانی که صرف شد سرانجام به یک ساختار رسیدیم که در این ساختار ۳ معاونت تخصصی «تولید و قطعه‌سازی»، «تضمین کیفیت و استانداردسازی» و «تحقیق و توسعه»، ۳ حوزه مدیریت عمومی و ۴ کارخانه وجود داشت. البته ما در کنار این معاونت‌ها یک پژوهشکده صنعتی را ذیل مجموعه معاونت تحقیق و توسعه ایجاد کردیم و هدفمان از ایجاد این ساختار این بود که کارهای مربوط به بازسازی و اورهال تجهیزات، حتما باید از یک بستر علمی برخوردار باشد و ما باید با یک نگاه علمی به این ماجرا نگاه کنیم.
سرهنگ سلیمانی: برای ما هیچ کار نشدنی حتی در سخت‌ترین حوزه‌ها وجود ندارد و من به جرات می‌گویم که در حوزه‌های صنعتی و تسلیحاتی مورد نیاز نیروی زمینی، جمله «ما نمی‌توانیم» محلی از اِعراب ندارد.
در مجموعه تحت فرماندهی شما، چقدر به مقوله «قطعه‌سازی برای ادوات نظامی» توجه می‌شود؟
سرهنگ سلیمانی: پس از انتصاب بنده در مسئولیت جدید، اوامر مطاع فرمانده معظم کل قوا در خصوص راه‌اندازی خطوط اورهال و بازسازی به ما ابلاغ شد و ما باید با یک نگاه علمی، خطوط مرکز را فعال می‌کردیم. یکی از مهمترین مباحث در دستور کار ما بحث نهضت قطعه‌سازی بود و همچنان نیز این موضوع را با جدیت دنبال می‌کنیم. عدد قابل توجهی از قطعاتی که در گذشته جوانان ما فرصت نمی‌کردند به آن ورود کنند امروز توسط مرکز شهید زرهرن و شرکت‌های دانش‌بنیان که با ما همکاری دارند، در حال طراحی و ساخت هستند. ضمن آنکه یکی از بحث‌های ما در مرکز شهید زرهرن، محمول کردن توپخانه و تاثیر و حجم آتش توپخانه است که پیشرفت‌های بسیار خوبی نیز در این عرصه داشته‌ایم.
مرکز شهید زرهرن صرفا از توان متخصصان خودش استفاده می‌کند یا با سایر شرکت‌های توانمند کشور نیز تعامل دارد؟
سرهنگ سلیمانی: ما علاوه بر آنکه از توان مجموعه خودمان استفاده می‌کنیم در یک سری از قطعات که نیازمند فناوری جدید است از توان شرکت‌های دانش‌بنیان که مورد تایید معاونت علمی ریاست جمهوری نیز باشند استفاده می‌کنیم و بستر را برای آن‌ها مهیا می‌کنیم. یکی از اولویت‌ها و راهبردهای ما در مرکز شهید زرهرن، بهره‌گیری از توانمندی‌های داخلی کشور است. لزومی ندارد که ما اصرار داشته باشیم همه قسمت‌های کار را خودمان انجام دهیم. ما اگر ببینیم یک صنعت تجاری داخلی می‌تواند در یک حوزه بهتر از ما از پس کار بربیاید از توان آن‌ها استفاده می‌کنیم. این کار هم دلیل ارتقای بهره‌وری در حوزه دفاعی می‌شود و هم کارآفرینی ایجاد می‌کند. تعداد نیروهای ثابت مجموعه شهید زرهرن بالاست، اما وقتی که ما می‌بینیم یک تکنولوژی برای ما هزینه‌بَر است از کمک سایر شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی استفاده می‌کنیم.
پس از رونمایی از تعدادی از دستاوردهای مرکز شهید زرهرن در دهه فجر سال گذشته، بفرمایید که امسال در چه زمانی از دستاوردهای جدید مرکز رونمایی می‌شود؟
سرهنگ سلیمانی: سال گذشته دست‌رنج زحمات ۶ ماهه نیروهای مجموعه شهید زرهرن در روز ۲۱ بهمن با حضور فرمانده نیروی زمینی ارتش رونمایی شد. در این روز بیش از ۱۰۰ دستگاه ادوات مختلف نظامی و غیرنظامی که توسط مرکز اورهال شده بودند رونمایی شدند. با هماهنگی‌هایی که با فرماندهی نیرو صورت گرفته، ما برای هفته دفاع مقدس امسال یعنی حدود یک ماه دیگر برنامه رونمایی از دستاوردهای ۶ ماهه نخست مرکز شهید زرهرن را خواهیم داشت. در این هفته چند پروژه ارتقایافته در حوزه‌های «زرهی» و «چرخ‌دار» که برای نخستین بار در نیروهای مسلح انجام شده ارائه خواهند شد. ۳ یا ۴ محصول جدید در این هفته توسط مجموعه شهید زرهرن رونمایی می‌شود ضمن آنکه در پی آن هستیم در نیمه دوم سال جاری نیز تعداد قابل توجهی از سایر دستاوردهای مرکز را ارائه کنیم. ما می‌خواهیم نشان دهیم علی‌رغم تحریم‌های ظالمانه استکبار دنیای، اجازه توقف کار و پیشرفت را به خودمان نمی‌دهیم و با تمام توان به حرکت رو به جلو خود ادامه می‌دهیم.
اورهال ادوات و تسلیحات نظامی، صرفا مخصوص کشورهای درحال توسعه است یا کشورهای دارای فناوری‌های نوین نیز از این روش برای محصولات قدیمی خود استفاده می‌کنند؟
سرهنگ سلیمانی: در تمام دنیا متداول است که تجهیزات نظامی با روش‌ها و استانداردهایی خاص به نام military standard مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و مجددا بازسازی و اورهال می‌شوند. در هیچ کشوری تجهیزات نظامی قدیمی بخصوص تجهیزات زرهی و همین‌طور زرهیِ سنگین دور ریخته نمی‌شود؛ یا از شکلی به شکل دیگر تبدیل می‌شوند یا مورد بازسازی و اورهال قرار می‌گیرند. حتی در پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا نیز تجهیزات نظامی را پس از چند سال استفاده بازنشسته نمی‌کنند، چون این تجهیزات از نظر اقتصادی بسیار هزینه‌بَر و گران هستند و دور ریختن و کنار گذاشتن آن‌ها به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد.
اگر ممکن است برای ما چند نمونه بیاورید که تجهیزات زرهی و چرخ‌دار اورهال شده با توان بیش از گذشته هنوز هم توسط ارتش‌های مختلف دنیا بکارگیری می‌شوند؟
سرهنگ سلیمانی: تانک «آبرامز» یکی از تانک‌های به‌روز دنیاست که در کشورهای مختلف هنوز هم از آن استفاده می‌شود. این تانک تنها نسل عوض می‌کند و با این عوض کردن نسل، توانمندی تانک‌های روز دنیا را به دست می‌آورد. متخصصان آمریکایی تانکی را که در افغانستان جنگیده اورهال می‌کنند و آن را به عراق می‌برند. بعد از عراق هم مجددا آن را اورهال می‌کنند و به وابستگان خودشان می‌فروشند و بدین ترتیب این تانک دوباره در چرخه استفاده قرار می‌گیرد. درست است که اسم محصول همان اسم است، ولی محصول مرتبا ارتقا پیدا می‌کند و وجوه تمایز آن با نمونه‌های قبلی، افزایش بسیاری پیدا می‌کند. در حوزه زرهی، چون هزینه‌ها و قیمت‌های تمام شده یک محصول بالاست، به هیچ وجه کشوری نمی‌آید محصولش را از بین ببرد. تجهیزات نظامی سرمایه‌های مملکت ما هستند.
سرهنگ سلیمانی: ارتباط خوب و نزدیکی میان نیروی زمینی ارتش و نیروی زمینی سپاه در حوزه‌های تعمیر و نگهداری وجود دارد. ما هم با بخش جهاد خودکفایی و هم با بخش آماد نزسا تعامل نزدیک داریم و به صورت مرتب جلساتی را در راستای هم‌افزایی بیشتر دو نیرو برگزار می‌کنیم.
چندی پیش شما در نشست خبری نخستین دوره مسابقات ملی طراحی صنعتی ادوات نظامی در حوزه رزم زمینی حاضر شدید و اطلاعاتی را راجع به این مسابقه به خبرنگاران دادید؛ آخرین خبرها از برگزاری این مسابقات چیست؟
سرهنگ سلیمانی: نخستین دوره مسابقات ملی طراحی صنعتی ادوات نظامی در حوزه رزم زمینی با تدابیر فرمانده نیروی زمینی برگزار خواهد شد. ما از برگزاری این مسابقه به دنبال شناسایی نخبگان، دریافت ایده‌های جدید و عملیاتی کردن ایده‌های قابل تبدیل هستیم. پوستر این مسابقات در مکان‌هایی نصب شده و شروع آن را در آینده‌ای نزدیک اطلاع‌رسانی می‌کنیم. هدف ما این است که شروع مسابقات با حضور دانشجویان در دانشگاه‌ها همزمان شود و نمی‌خواهیم شروع مسابقات در تعطیلات تابستانی باشد.
چه پاداش‌هایی برای نفرات برگزیده این مسابقات در نظر گرفته‌اید؟
سرهنگ سلیمانی: تشویق‌های مناسب و چشمگیری برای نفرات برتر این مسابقات اعم از «کسر خدمت» و «پاداش نقدی» پیش‌بینی شده است چراکه مهمترین ماحصل برگزاری مسابقه طراحی ادوات نظامی در حوزه، افزایش ضریب امنیت جمهوری اسلامی ایران است
در پایان اگر صحبت خاصی باقی مانده بفرمایید.
سرهنگ سلیمانی: تجهیزات و توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران به گونه‌ای است که برای مقابله با هر نوع تهدیدی آماده هستیم. پرسنل زحمتکش نیروی زمینی و بالاخص حوزه صنعت این نیرو به صورت شبانه‌روزی تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا خدای نکرده کوچکترین آسیبی از ناحیه دشمن به کشور نرسد.
مجددا از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، تشکر می‌کنم.
سرهنگ سلیمانی: بنده نیز از شما و همکارانتان در خبرگزاری موفق اندازه تشکر و برایتان آرزوی موفقیت روزافزون می‌کنم.
