هنگامی که در دهه ۱۹۷۰ کمپانی ایرباس  اولین محصول خود یعنی جت  پهن پیکر ایرباس ۳۰۰ را توسعه داد یک تنه رقیب چندین طرح در امریکا شد. این شرکت در ادامه دست به توسعه ایرباس ۳۱۰ زد که کمی کوچکتر بود ولی مشکل ایرباس  این بود که در بازار  هوانوردی  جت های کوچک پیکری چون بوئینگ ۷۳۷ و سری ام دی و دی سی ۹ بسیار پر کاربرد بودند ولی عملا ایرباس چنین تایپ هواپیمای را تولید نمی کرد

مدتی چندین شرکت اروپایی چون ان بی بی المان ساب سوئد ، کاسای اسپانیا و چند شرکت دیگر به دنبال یک طرح مشترک بودند  ولی بعد برنامه رها شد تا ایرباس به دنبال این طرح برود  . در سال ۱۹۷۷ ایرباس اعلام کرد به دنبال طرحی جدید برای یک هواپیما میان پیکر دو موتوره برای رقابل با بوئینگ ۷۳۷ است. این طرح  در سال به زودی خانواده ایرباس ۳۲۰ نام گرفت . برنامه مدتی بر سر مسائل مالی و اینکه هواپیمای جدید  کجا تولید شود به عقب  افتاد. المان غربی ، انگلستان و فرانسه  هر یک خواهان بیشتری سهم بودند ولی در نهایت قرار شد این نسخه در المان و همچنین  فرانسه  تولید شود و اولین پرواز خود را در ۲۲ فوریه سال ۱۹۸۷ انجام داد. این هواپیما به زودی تبدیل به یکی از محبوب ترین هواپیماها مسافربری تاریخ می شود

خانواده ایرباس  ۳۲۰ در چهار مدل ساخته شد.ایرباس ۳۱۸،ایرباس ۳۱۹،ایرباس ۳۲۰،ایرباس ۳۲۱

تمامی این مدلها بر اساس یک پلتفرم  ساخته شده اند تنها اندازه و میزان سوخت و ظرفیت انها  فرق دارد

خانواده ۳۲۰ دارای  بدنه متعارف و  موتور در زیر بال است که بال به میزان ۲۵% پس گرایی دارد . تمامی اعضا دارای کابین با یک راهرو است و ارایش صندلی ها بسته به مدل  فرق دارد. بدنه دارای مواد ترکیبی کامپوزیت  و در اکثر بخشها المینیومی  است  و تمامی مدل ها دارای  سه ارابه فرود هستند که هر ارابه فرود نیز یک جفت چرخ دارند. ۳۱۸ و ۳۱۹ دارای  دو  درب اصلی و یک درب اضطراری در هر سمت بدنه هستند ، در ۳۲۰ دو درب اصلی و دو درب اضطراری و در ۳۲۱ سه درب اصلی و یک درب اضطراری قرار دارد.

تمامی مدلها دارای کابینی دیجیتال  دارای  شش نمایشگر رنگی  و دو نمایشگر سی ار تی قابل برنامه ریزی  هستند و مانند  اکثر محصولات ایرباس  هواپیما فاقد فرمان سنتی است و از یک دسته استیک  در سمت راست و چپ کابین برای هدایت استفاده می شود و هواپیمای دارای سامانه هدایت دیجیتال  با سیم است

در ساخت این خانواده ۱۸ کشور مشارکت دارند ولی بخش های عمده در اسپانیا، فرانسه، المان، انگلستان، ایتالیا و امریکا تولید می شود

نسخه های مختلف خانواده ایرباس ۳۲۰

ایرباس ۳۱۸

این نسخه  اخرین نسخه خانواده ایرباس ۳۲۰ است ولی بر اساس شماره اولین است. ۳۱۸  در سال ۲۰۰۲ پرواز  و در  سال ۲۰۰۳ تحویل مشتری شد. ۳۱۸ کوچکترین عضو خانواده است  که در واقع نسخه کوچکتر ایرباس ۳۱۹ است و هدف از ان ساخت یک جت کوچک پیکر   برای مسیرهای نچندان دور بود. این نسخه دارای  طول  ۳۱ متر بود و بیشترین ظرفیت ان ۱۳۶ نفر است . به شکل تک کلاس  هواپیما دارای  یک راهرو است که در هر سمت  سه صندلی قرار دارد  و با سوخت داخلی ۲۴۲۱۰ لیتر دارای بیشترین برد ۵۵۷۰ کیلومتر است.یک نسخه  دوربرد تر با سوخت بیشتر در درون بدنه  با کد CJ  دارای برد ۷۸۰۰ کیلومتر است  . این هواپیما با دو موتور ساخته شده یکی  موتور CFM56 با ۲۴۰۰۰ پاوند رانش و دیگری موتور امریکایی   PW6000A  با توان ۲۳۸۰۰  پاوند رانش است.

تاکنون تنها ۸۰ فروند ۳۱۸ ساخته  شده که تعدادی به عنوان جت  خصوص VIP در نظر گرفته شده است

۳۱۸

ایرباس ۳۱۹

این نسخه  در سال ۱۹۹۵ پرواز کرد و هدف از ان رقابت با بوئینگ ۷۳۷ سری ۷۰۰ بود. ۳۱۹  نسخه کوچک شده ایرباس   ۳۲۰ است و دارای  طول ۳۳٫۸۴ متر است  و ظرفیت ان ۱۶۰ نفر است. ۳۱۹  نیز دارای  یک راهرو و سه صندلی در هر سمت است و با  سوخت داخلی ۲۴۲۱۰ لیتر  دارای  برد ۶۹۵۰ کیلومتر است. نسخه دوربردتر این نسخه با کد CJ با برد ۱۱۰۰۰ کیلومتر  نیز در دسترس است . این نسخه  دارای شش مخزن سوخت درون بدنه است که میزان سوخت را به ۳۰۰۰۰لیتر رسانده است.۳۱۹ از دو موتور بهره می برد. یکی موتور CFM56 با ۲۴۰۰۰ پاوند رانش و دیگری موتور IAE V2500  با توان ۲۳۵۰۰  پاوند رانش است.  تا زمان نگارش  این مقاله ۱۴۷۸ فروند از این  هواپیما سفارش  داده شده بود و همچنان در خط تولید است

۳۱۹

ایرباس ۳۲۰

اولین عضو این خانواده که در سال ۱۹۸۷ پرواز کرد ۳۲۰ بود.  نخستین  نمونه سری ۱۰۰ بود که ۲۱ فروند از ان ساخته شد و سری ۲۰۰ نسخه اصلی است که همچنان در حال  تولید است . این نسخه با طول ۳۷٫۵۷ متر دارای ظرفیت  ۱۹۰ نفر است و با سوخت داخلی ۲۷۲۰۰ لیتر دارای  بیشترین برد ۶۱۰۰ کیلومتر است.این نسخه نیز دارای موتوری مشابه ۳۱۹ است با این تفاوت که موتور IAE V2500 نصب شده روی این مدل ۲۷۰۰۰ پاوند رانش ایجاد میکند. تا کنون ۳۲۰ به عنوان پرتولید ترین نسخه این خانواده در خط تولید باقی مانده و تا زمان نگارش این مقاله ۴۶۹۵ فروند ان ساخته شد و همچنان  در خط تولید است

۳۲۰

ایرباس ۳۲۱

این نسخه اولی مشتق  از ۳۲۰ بود که در سال ۱۹۸۸ پرواز کرد و کشیده ترین  و بزرگترین نسخه  این خانواده است . این نسخه با طول ۴۴ متر کشیده ترین نسخه این خانواده  و با ظرفیت کامل تک کلاس  ۲۳۰ نفر پر ظرفیت ترین ان نیز است . این نمونه با سوخت داخلی ۲۴۰۰۰ لیتر دارای  برد ۵۹۰۰ کیلومتر است ولی نسخه دوربرتر با هفت مخزن سخت میانی دارای سوخت ۳۰۰۰۰ لیتر و برد ۶۹۰۰ کیلومتر است . تا زمان نگارش این مقاله ۱۷۳۳ فروند این نسخه ساخته شده و همچنان خط تولید ان ادامه  دارد

۳۲۱

ایرباس ۳۲۰ سری  نئو

 این نمونه نسل بعدی این خانواده است  که تغیرات از جمله موتور جدید،بال اصلاح شده از جمله نوک بال  اصلاخ شده و اونیک و کابین جدید دارد . این نسخه  از موتور CFM International LEAP  و یا پرات اندویتنی PW1100G هر کدام با قدرت ۲۷۰۰۰ پاونده بهره میبرند . این موتورهای  باعث شده تا نئو  ۱۵ مصرف سوخت کمتر و ۸ درصد هزینه عملیات کمتری داشته باشد  و برد هر یک از اعضا  تا ۹۰۰ کیلومتر افزایش یابد و همچنین با افزودن بالچه بر نوک بالها باعث کاهش  مقاومت هوا شده و برد تا ۱۹۰ کیلومتر در این بخش نیز  افزایش  یافته است . این خانواده ، فعلا  در انواع ۳۱۹،۳۲۰ و ۳۲۱ تولید می شود

این نسخه  در سال ۲۰۱۴ پرواز  کرد و در سال ۲۰۱۶ تحویل اولین مشتری  شد و امروزه بیش از ۴۸۰۰ سفارش ثبت شده دارند(همچنین بیش از ۷۳۵۰ فروند نسخه قدیمی که سئو نیز خوانده می شود ساخته شده است)

نسخه نئو

بزرگترین مشتریان

امریکن ایرلاین ۳۷۶ فروند،خطوط هوایی چین ۲۶۵ فروند، خطوط جنوبی چین ۲۴۶ فروند،ایزیجت امریکا ۲۶۰ فروند،ایر اسیا ۱۷۱ فروند

ایران

ایران تعدادی زیادی ایرباس از خانواده ۳۲۰ به شکل دست دوم طی دو دهه گذشته تحویل گرفته است . برای نمونه شرکت اسمان دارای سه ایرباس ۳۲۰، اتا ۳ فروند ۳۲۰، قشم ایر ۳ فروند ۳۲۰، معراج ۳ فروند ۳۲۰ و یک فروند ۳۲۱، زاگروس ده فروند ۳۲۰ و یک فروند ۳۱۹، کیش ایر ۲ فروند ۳۲۰ و دو فروند ۳۲۱، ایران ایر شش فروند ۳۲۰ و یک فروند ۳۲۱(ممکن است برخی شرکتها از قلم افتاده باشند)

از این رو خانواده ۳۲۰ یکی از پرکاربرد ترین و شایع ترین هواپیماهای موجود  در ناوگان هوایی ما می باشد

در سال ۲۰۱۶  ایران ایر طی قراردادی ، شش فروند ۳۲۰، ۳۲ فروند ۳۲۰ نئو، هشت فروند ۳۲۱ سفارش داده است .(در کنار ان هشت فروند ۳۳۰ سری ۲۰۰،۲۸ فروند ۳۳۰ نئو و ۱۶ فروند ۳۵۰ نیز سفارش داده شده است)

شاید این سئوال پیش بیاید ایا نمی شود ایران از این هواپیما به شکل مختلف در نقش نظامی استفاده کنند

خیر زیرا نیاز به اجازه کمپانی سارنده دارد . حتی خبری های در دست است که ایران تعهد داده از برخی سامانه های ناوبری که کاربرد دو منظوره نظامی و غیر نظامی دارد تنها برای موارد نظامی استفاده کند

اولین ایرباس خانواده ۳۲۰ که نو تحویل ایران شد و در دی سال ۱۳۹۵ وارد ایران شد. این نسخه از نمونه ۳۲۱ است

۳۲۰ معراج

۳۲۰ ایرانایر

مشخصات

ترجمه: عبدالحمید تارخ

The post خانواده ایرباس ۳۲۰ appeared first on میلیتاری نیوز.